نقش دولت های شیعی هند در گسترش موقوفات هندوستان

چکیده وقف در طول تاریخ در میان مسلمانان، دارای ارزش والایی بوده است. زیرا علاوه بر پاداش اخروی، در پیشبرد شئون زندگی و استحکام پایه های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و بهداشتی جامعه، نقش موثر و به سزایی داشته است. وجود موقوفات بسیار، در دوران دولت های اسلامی و شیعی در هند، به ویژه دوره بهمنیان، قطب شاهیان، نظام شاهیان، عادل شاهیان و دولت های شیعی اوده، حکایت از تاثیر عمیق این سلسله ها در گسترش فرهنگ وقف داشته است. این دولت ها در ترویج فرهنگ غنی اسلام و تشیع و نیز تمدن هند، جایگاه بی بدیل ایفاء کرده اند. آثار تاریخی و موقوفات باشکوه برجای مانده از آن دوران، گواه بر این ادعا است. باید اذعان داشت که در طول تاریخ، این میراث عظیم تمدن اسلامی و شیعی، مورد غفلت قرار گرفته و کار علمی و پژوهشی قابل عرضه، صورت نگرفته است. در این پژوهش، تلاش بر این است که تاثیر دولت های شیعی هند بر موقوفات، مورد بررسی قرار گیرد و به این سوال اساسی پاسخ داده شود که جایگاه و تأثیر دولت های شیعی هند در گسترش موقوفات هندوستان، چگونه است؟ برای دستیابی به این مهم، لازم است، مطالعه کتابخانه ای عمیقی در راستای بررسی منابع مکتوب و نیز اسناد تاریخی که رد پای دولت های شیعی و نقش آنان در موقوفات را می توان در آن یافت، صورت گیرد. همچنین کار میدانی و بررسی آثار برجای مانده و مطالعات و بررسی های حضوری پژوهشگر در طی مسافرت ها، از جمله روش های بررسی تاریخی این مهم می باشد.